Nội dung
1. Design Thinking là gì?
Design Thinking là một trong những UX/UI Design Framework giúp các designer tiếp cận vấn đề một cách hệ thống và hiệu quả. Thay vì mơ hồ tìm giải pháp, các framework cho phép designer hiểu rõ vấn đề và xác định chiến lược ngay lập tức.
Design Thinking là một quá trình lặp đi lặp lại nhằm hiểu và giải quyết vấn đề, bao gồm 5 bước chính: Thấu cảm (Empathize), Xác định (Define), Ý tưởng (Ideate), Prototype và Test.
Design Thinking thường được sử dụng để giải quyết những vấn đề nhỏ trong một dòng thời gian lớn. Ví dụ, khi phát triển một ứng dụng giao đồ ăn, bạn có thể gặp phải những vấn đề như: Làm thế nào để ưu tiên giao hàng cho khách có nhu cầu gấp? hoặc Làm sao để người dùng dễ dàng theo dõi lộ trình của tài xế? — đây chính là lúc Design Thinking phát huy tác dụng.
2. Các bước trong Design Thinking
Để giải quyết vấn đề một cách tối ưu và nhanh chóng, Design Thinking được triển khai qua 5 bước sau. Mục tiêu cuối cùng của quy trình này là thấu hiểu sâu sắc nhu cầu người dùng và tìm ra những giải pháp thực tế, phù hợp nhất.
1. Thấu cảm (Empathize): Bước đầu tiên trong Design Thinking là thấu cảm. Mục tiêu của giai đoạn này là đặt mình vào vị trí của người dùng, hiểu rõ nhu cầu, mong muốn và khó khăn của họ. Designer cần quan sát, trò chuyện và tương tác trực tiếp với người dùng thực tế để thu thập những thông tin chân thực nhất. Đây là lúc bạn phải gạt bỏ mọi giả định và nhìn nhận vấn đề qua lăng kính của người dùng, từ đó có những dữ liệu nền tảng để bước sang giai đoạn tiếp theo.
2. Xác định (Define): Sau khi thu thập dữ liệu từ bước thấu cảm, designer chuyển sang giai đoạn xác định vấn đề. Mục tiêu là tổng hợp những quan sát, nhận diện các mẫu hình hoặc chủ đề lặp đi lặp lại trong nhu cầu và khó khăn của người dùng. Từ đó, bạn cần viết ra một tuyên bố vấn đề (Problem Statement) rõ ràng, súc tích. Đây chính là kim chỉ nam giúp bạn tập trung vào đúng vấn đề cần giải quyết, thay vì bị cuốn theo những chi tiết không cần thiết.
3. Ý tưởng (Ideate): Khi đã xác định được vấn đề cốt lõi, bước tiếp theo là động não để tìm ra các giải pháp sáng tạo. Đây là giai đoạn các designer tự do đưa ra càng nhiều ý tưởng càng tốt, không giới hạn tính khả thi hay logic. Mục tiêu là khai thác mọi góc nhìn, thử nghiệm các hướng đi mới và phá bỏ lối mòn trong suy nghĩ. Sau đó, mọi người sẽ chọn lọc những ý tưởng khả thi nhất để phát triển tiếp.
4. Tạo mẫu (Prototype): Giai đoạn tạo prototype tập trung vào việc biến các ý tưởng thành các sản phẩm hoặc mô hình thử nghiệm. Prototype có thể là một bản phác thảo trên giấy, một model đơn giản hay một giao diện tương tác. Mục đích là nhanh chóng tạo ra một phiên bản để người dùng thử nghiệm, từ đó thu thập phản hồi trước khi bước vào giai đoạn phát triển sản phẩm hoàn chỉnh.
5. Kiểm thử (Test): Đây là lúc kiểm tra xem giải pháp có thực sự giải quyết đúng vấn đề của người dùng hay không. Nếu cần, bạn hoàn toàn có thể quay lại các bước trước đó để tiếp tục điều chỉnh cho đến khi tìm ra giải pháp tối ưu nhất. Điều quan trọng là quy trình này mang tính lặp đi lặp lại, cho phép bạn không ngừng cải tiến sản phẩm.
3. Case study: Netflix và nút Shuffle — Giải quyết vấn đề quá tải lựa chọn bằng Design Thinking
Để nói đến các doanh nghiệp lớn đã ứng dụng Design Thinking trong quá trình phát triển sản phẩm của hok không thể không nhắc đến Netflix, gã khổng lồ trong ngành công nghiệp streaming. Một trong những ví dụ tiêu biểu về cách Netflix ứng dụng Design Thinking chính là sự ra đời của nút Shuffle — một giải pháp nhằm giải quyết vấn đề “quá tải lựa chọn” của người dùng.
1. Thấu cảm: Netflix quan sát hành vi người dùng và nhận ra nhiều người dành quá nhiều thời gian để tìm kiếm nội dung thay vì xem. Họ cảm thấy choáng ngợp trước vô vàn lựa chọn
2. Xác định: Vấn đề cốt lõi được xác định là “sự mệt mỏi trong việc ra quyết định” — khi có quá nhiều lựa chọn, người dùng cảm thấy bối rối và khó chọn được nội dung phù hợp
3. Ý tưởng: Để giải quyết vấn đề này, đội ngũ Netflix đã brainstorming và đề xuất một giải pháp đơn giản: một nút “Shuffle” giúp hệ thống tự động chọn nội dung dựa trên thói quen xem của người dùng
4. Prototype: Họ phát triển một nguyên mẫu, thử nghiệm nút Shuffle trên giao diện chính của ứng dụng, sử dụng các thuật toán cá nhân hóa để đưa ra gợi ý phù hợp
5. Test: Sau khi thu thập phản hồi từ người dùng thử nghiệm, Netflix điều chỉnh giao diện, đảm bảo nút Shuffle hoạt động mượt mà và mang lại trải nghiệm thú vị — giúp giảm đáng kể thời gian tìm kiếm
Kết quả: Nút Shuffle không chỉ giúp người dùng tiết kiệm thời gian mà còn mang đến sự bất ngờ và mới lạ, tăng mức độ hài lòng và giữ chân người dùng lâu hơn trên nền tảng.
Kết luận
Design Thinking không chỉ là một phương pháp tư duy dành riêng cho UX/UI design, mà còn là một công cụ mạnh mẽ có thể ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác. Bằng cách đặt người dùng làm trung tâm và liên tục thử nghiệm, cải tiến, bạn có thể đưa ra những giải pháp phù hợp và hiệu quả cho các vấn đề của mình dù ở lĩnh vực nào.
Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về cách ứng dụng Design Thinking vào việc thiết kế UX/UI – đặc biệt là trong Mobile App, thì khóa học thiết kế Mobile App của TELOS Academy sẽ là một lựa chọn giúp bạn có thể hoàn thiện các thiết kế App của mình một cách có hệ thống cũng như giải quyết được những nhu cầu thực tế của người dùng.
